Strukturna organizacija na kletka (makedonski
Vrsta: Seminarski | Broj strana: 9 | Nivo: Filozofski fakultet

Univerzitet "Sv.Kiril i Metodij" - Skopje Filozofski Fakultet Institut za Defektologija
Seminarska rabota po predmetot
HUMANA GENETIKA TEMA:
“ STRUKTUKNA ORGANIZACIJA NA KLETKA”
IZRABOTILA: Diana Blažeska
Maj 2006-Skopje
Voved Kletkata e osnovna gradbena edinica na živite organizmi kako i živata materija okolu nas. Naukata koja ja proučuva e citologijata.Spored svojata gradba kletkata glavno e podelena na prokariotska i eukariotska. Osnovna razlika me|u niv e vo toa što eukariotskite kletki sodržat delovi koi se odvoeni so membrane od ostatokot na kletkata, a prokariotite sodržat samo nadvorešna membrana koja ja opkružuva citoplazmata. Delovite koi se odvoeni so posebna membrane od ostatokot na kletkata vo eukariotskata kletka se kletočnite organeli:jadro,mitohondrii,plastidi,peroksiozomi.Kaj eukaroitskite kletki membranata gradi složeni membranski sistemi i Gol|ieviot kompleks. 1.Prokariotska kletka Prokariotskata kletka nema jadro.Nasledniot materijal e bez obvivka,(bidej}i ne e vrzan za histono) .Citoplazmata e siromašna so organeli (ribozomi),a ima i posebni nabori na kletočnata membrane,lameli i mezozomi,na koi mezozomite imaat fermenti za dišewe i fotosinteza.Lamelite učestvuvaat vo fotosintezata,kaj bakteriite i modrozelenite algi.Se delata so prosta delba ,a nekoi prokarioti imaat kletočen yid.Goleminata im varira me|u 0,1 i 3mikrometri. Vo prokarioti spa|aat:mikoplazmi,bakterii i modrozeleni algi. 2.Eukariotska kletka Eukariotskata kletka poseduva jadro a nasledniot materijal(DNK) e obvien so jadrena membrana. DNK e linearno vrzana za belkovini (histoni) i e vo forma na hromozom.Se delata na rstitelni i životinski.Rastitelnite se so golemina od 10-100 mikrometri.A životinskata od 7-20 mikrometri.Vidlivi pod mikroskop.Rstitelnite kletki imaat plastidi ,hloroplasti,no i vakuoli,sverozomi i kletočen yid,koj gi nema kaj životinskata kletka. 3. Gradba na eukariotska kletka Eukariotskata kletka e izgradena od protoplazma (citoplazma i jadro.),obvitkana so kletočna membrana. Vo vnatrešnosta na citoplazmata ima endoplazmatičem retikulum,ribozomi,Golxi sistem,lizozomi,mikrotubuli,mikrofilamenti,peroksizomi,mitohondrii, centrioli.
2
sl.1.gradba na eukariotska kletka 3.1Kletočna membrana Nadvorešna obvivka na sekoja kletka takanarečena - plazmalema i selektivna iretikularana bariera me|u citoplazmata i nadvorešnata sredina na kletkata.Ne se gleda na svetlosen mikroskop ,a na elektronski ima troslojna gradba od dve temni i eden svetol sloj me|u niv. 3.2 .Citoplazma Složen sistem :Citoplazmatični organeli,hijalplazma (citoplazmatičen matriks).Organelite se zadolžitelni za sekoja kletka ,A hijaloplazmata e bezstrukturen medium vo kogo se nao|aat organelite. Citolazmatični organeli:Specifični strukturi so specifična funkcija na svetlosen mikroskop imaata ednostavna gradba vo forma na granuli,niški ili vakuoli so različna golemina.Složenata gradba e vidliva samo na elektronski mikroskop a malite organeli voopšto ne se gledaat na svetlosen mikroskop.Mnogu se dinamični ,a pod nadvorešni vlijanija i od nivnata funkcionalna sostojba ja menuvaat lokacijata,nekoi formata i goleminata i brojnata zastapenost kako i biohemiskiot sostav. Podeleni se na tri grupi: a.Zaednički za site kletki: Endoplazmatičen reticulum, ribozomi. Golxi sistem,lizozomi,mikrotubuli,mitohondrii,peroksizomi. b.Kaj nekoi vidovi kletki: trepki i kamšičiwa v.Kaj rastitelnite kletki:plastidi,vakuoli i sverozomi, a za životinskite kletki:centrioli ili centrozomi. 3.2.1 Endoplazmatičen retikulum Poradi afinitetot za različni boi se gleda in a svetlosen mikroskop na obični mikroskopski preparati,posebno kaj kletki kaj koi e dobro razvien(pr.nervni kletki).Na citoplazmata se vo forma na golem broj čestici (partikuli) ili niški so razna golemina .Na elektonski mikroskop se gleda deka e izgraden od lipoproteinski membrani koi me|u sebe zatvaraat potesni ili poširoki prostori –cisterni,ispolneti so razni hemiski supstancii.Najčesto ovaa organela e izgradena od brojni edna vrz druga spleskani cisterni .Kaj oddelni vidovi kletki se javuva vo forma na brojni cevčiwa (tubuli) ili meurčiwa (vezikuli). Zatoa se označuva kako lamelaren,tubularen ili vezikularen endoplazmatičen reticulum.Znači